Şirin Kırşehir

18.11.12

Kırşehir'in Jeolojik Yapısı, Yerşekilleri ve Doğal Görünüm

Kırşehir'in jeolojik yapısı, yerşekilleri ve doğal görünüm:

Kırşehir ili, Orta Anadolu bölgesinin orta kızılırmak bölümünde yer almıştır. Şehir merkezi Greemwich meridyenine göre 34 derece 10 dakika doğu boylamında, 39 derece 08 dakika kuzey enleminde bulunmaktadır. Böłgenin doğal yapısının oluşumu üçüncü zamana rastlar. Alp Kıvrımlarının izlerine Kırşehir sınırları içerisinde rastlamak olasıdır. Bölge incelendiğinde dört ayrı oluşum ve değişik dönem yer yapısı ve şekilleri görülür. Kuzey-batı, güney-doğu yönünde uzanan fay boyunca yeni alüvyonlar, bu çizginin doğusunda geniş bir alanda, başkalaşım tabakalardan, billurlu sistler, batısında mermerleşmiş kireçtaşı (Caco) bir parçada dolamitler yer alır. Bunun dışında kalan bölgeler, üçüncü zamanın ikinci yarısına değin neojen göl tortuları ile kaplıdır. İç Anadolu yer katmanlarının başkalaşım dizi yönleri yörelere göre değişir. Bu yön, Kırşehir-Kaman dolaylarında kuzey-batı, güney-doğu doğrultusundadır. Kırşehir yakınında Kervansaray Dağlarının mermerleri, güneydoğu lütesyen katmanları üzerine sürüklenmiştir. Kırşehir'in kuzey-batısındaki Kalkanlı, Kargasekmez sıra dağlarının kuzey-doğu, güney-batı doğrultusu enine bir kesitle incelendiğinde yukardan aşağıya doğru şu tabakalar belirlenmiştir:
a)Kireçli-sist,
b)Kloritli serisistli, sistler, yapraktaşları,
c)Muskovitli serisitli sistler, ortada mermer kuşakları,
d)Kuvarsitler,
e)Mihaşist, kalkşist ve mermer katmanları.
Bütün bu tabakalar yaklaşık olarak 2000-2500 metre kalınlıktadır. Karasal oluşumun sonucu olarak metamorfik sıralarının kıvrım eksenleri, kuzey-batı, güney-doğu doğrultusunda yer almaktadır. Bu doğrultu aynı zamanda 15 km uzunluğunda bir fay çizgisini oluşturur. Kırşehir'in içerisinde yer alan Terme Kaplıcası, bu fay hattının derinliklerinden gelen sıcak bir sudur. Kırşehir topraklarının büyük bir kısmını yüksekliği 900-1200 metre olan yaylalar teşkil eder. Bu yaylalardan çoğu Öz adı verilen kuzeyde Delice Irmağına ve güneyde Kızılırmak'a ulaşan küçük akarsular geçer. Akarsulardan çok azı, deniz yüzeyinden 110 metre yükseklikte olan Seyfe (Mağlı) göl çukuruna akar. Şehrin başlıca dağları kuzey-batı, güney-doğu doğrultusunda uzanır. Şehir merkezinin kuzey-doğusunda 1679 metreye yükselen Kervansaray Dağları, kuzey-batıda Naldöken, Üçkuyu ve Çayağzı Dağları (Kale, Baranlı, Ballık) yer alır. Ayrıca Çiçekdağı ilçesinin güneybatı doğrultusunda uzanan ve yüksekliği 1550 metreyi bulan Çiçekdağı sıradağları görülür. Kaman ilçesinin güneydoğusunda Baran 1701 metre, güneyde Aliöllez, kuzeyinde Buzluk Dağı başlıca yükseltilerdir. Mucur yöresinde Armutlu, Köpekli ve Kırlangıç dağları bulunur. Malya Ovası, Kırşehir'in kuzeyinde yer alır. Buzluk Dağı eteklerinden başlayarak Mucur ilçesinin kuzey topraklarını da içine alarak Kayseri'ye doğru uzanır. Eski zamanlarda, burasının bir göl yatağı olduğu yapılan incelemeler sonucu anlaşılmıştır. Bugün ki Seyfe Gölü, bunun açık kanıtlarından biridir. Malya Devlet Üretme Çiftliğinin üzerinde kurulduğu bu ovanın alanı 400 kilometrekare kadardır. Bu ova genellikle yüksek plato niteliğindedir. İlin toprakları bütünüyle Kızılırmak Havzası içinde yer alır. Kılıçözü, Hamamözü, Büyüköz, Acıöz Kızılırmak'a, Değirmenözü, Acısu Delice ırmağına dökülerek büyüklü, küçüklü vadiler meydana getirir. Bu vadilerden Kılıçözü, merkez ilçede, Kızılırmak Vadisi, merkez ilçe ve Kaman'ın güneyinde; Hamamözü, Değirmenözü Kaman ilçesinde, Acıöz Mucur ilçesinde, Maniöz Çiçekdağı sınırları içerisindedir. Kızılırmak şehir merkezinin 17 km. Güneyinden geçer. Kılıçözü Çayı, Aydınlar Köyü dolaylarındaki dağlardan çıkar. Çayağzı ve Buzluk Dağlarının suyu ile beslenir. Kırşehir'in içerisinden geçerek, Güzler Köyü civarında Kızılırmak ile birleşir. Yine Kızılırmak'a dökülen Sıdıklı Deresi ise Çayağzı ve Yağmurlu Dağlarından çıkar.  

0 yorum:

Haftalık En Çok Okunanlar