Çiçekdağı, Kırşehir İline Bağlı İlçe
Tarihçe
Çiçekdağı İlçesi, 1845 yılında Osmanlı İmparatorluğu döneminde Boyalık adında bir köy iken Yozgat'ın Kızılkoca ve Sungurlu'nun Selmanlı bucağına bağlı kalmış, Sultan Mecit saltanatının son yıllarında Mecidiye adı ile Yozgat'a bağlı bucak olmuştur. İlçenin belgelere dayanan tarihi 1845'ten sonra başlamıştır. Kuruluşundan 10 yıl sonra 1855'te zamanın padişahının ismiyle özdeşleşerek Mecidiye İlçesi ismini almıştır.1930 yılına kadar Mecidiye olan ilçenin adı bu tarihten sonra Çevresindeki bulunan Dağın adı verilerek ÇİÇEKDAĞI olarak değiştirilmiştir.1954 Yılında Kırşehir’in Kaza olması sonucu Yozgat iline bağlanmış, 1957 Yılında Kırşehir’in İl olmasıyla Kırşehir’e bağlanmıştır.
Coğrafi Yapısı: Kırşehirin Kuzeyinde 950 km²'lik geniş ve vadiden oluşmaktadır. Akçakent'in ilçe olmasıyla yüzölçümü 1409 km²'den 950 km²'ye düşmüştür. İlin kuzeydoğusundaki yüksek platoların kuzeye bakan yamaçlarında 936 rakımlı bir yaylada yerleşmiştir. Çiçekdağı'nın Matematik Konumu ise 390 40' Kuzey Enlemi ile 340 30' Doğu Boylamı Arasında Yer Almaktadır. İlçe 4 km mesafede bulunan Yerköy ilçesiyle iç içe bulunmakta; ayrıca Akçakent, Akpınar, Boztepe, Delice gibi ilçelerle komşu olmaktadır. Çiçekdağı İlçesinin doğusunda Yerköy, Güneyinde Merkez İlçe ve Akpınar, Batısında Akcakent, ve Keskin, Kuzeyinde Kırıkkale İli yeralmaktadır. Etrafında bulunan Çiçekdağı’nın 1.691 metre yüksekliği bulunmaktadır. İlçenin yüksek kesimlerindeki bozkırlar ormanlıklarla kaplıdır. Bu yeşillik İlçeye canlılık ve güzellik sergilemektedir. Kırşehir ilinin kuzeyinde yer alan Çiçekdağı ilçesi kuzey ve doğusunda Yozgat-Yerköy , batıda Akçakent ilçesi ,güneyden Boztepe ilçesi ve merkez ilçe ile çevrilidir. İle uzaklığı 65. kilometredir. Kırşehir'e en uzak ilçedir. İl’in kuzeyinde yer almaktadır. Çiçekdağı Yozgat ve Kırıkkale İlleri ile sınır teşkil etmektedir.
Çiçekdağı'nin Türkiye Üzerindeki Yeri Ve Sınırları:
Çiçekdağı İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümünde Kırşehir iline bağlı bir ilçedir ve Kırşehir' in kuzeyinde bulunmaktadır. 950 km² yüzölçüme sahip ilçenin merkezi 25 km²' lik bir alana sahiptir. İlçe merkezinin rakımı (deniz seviyesinden yüksekliği) 936 m. dir.
Çiçekdağı İlçesi, 1845 yılında Osmanlı İmparatorluğu döneminde Boyalık adında bir köy iken Yozgat'ın Kızılkoca ve Sungurlu'nun Selmanlı bucağına bağlı kalmış, Sultan Mecit saltanatının son yıllarında Mecidiye adı ile Yozgat'a bağlı bucak olmuştur. İlçenin belgelere dayanan tarihi 1845'ten sonra başlamıştır. Kuruluşundan 10 yıl sonra 1855'te zamanın padişahının ismiyle özdeşleşerek Mecidiye İlçesi ismini almıştır.1930 yılına kadar Mecidiye olan ilçenin adı bu tarihten sonra Çevresindeki bulunan Dağın adı verilerek ÇİÇEKDAĞI olarak değiştirilmiştir.1954 Yılında Kırşehir’in Kaza olması sonucu Yozgat iline bağlanmış, 1957 Yılında Kırşehir’in İl olmasıyla Kırşehir’e bağlanmıştır.
Coğrafi Yapısı: Kırşehirin Kuzeyinde 950 km²'lik geniş ve vadiden oluşmaktadır. Akçakent'in ilçe olmasıyla yüzölçümü 1409 km²'den 950 km²'ye düşmüştür. İlin kuzeydoğusundaki yüksek platoların kuzeye bakan yamaçlarında 936 rakımlı bir yaylada yerleşmiştir. Çiçekdağı'nın Matematik Konumu ise 390 40' Kuzey Enlemi ile 340 30' Doğu Boylamı Arasında Yer Almaktadır. İlçe 4 km mesafede bulunan Yerköy ilçesiyle iç içe bulunmakta; ayrıca Akçakent, Akpınar, Boztepe, Delice gibi ilçelerle komşu olmaktadır. Çiçekdağı İlçesinin doğusunda Yerköy, Güneyinde Merkez İlçe ve Akpınar, Batısında Akcakent, ve Keskin, Kuzeyinde Kırıkkale İli yeralmaktadır. Etrafında bulunan Çiçekdağı’nın 1.691 metre yüksekliği bulunmaktadır. İlçenin yüksek kesimlerindeki bozkırlar ormanlıklarla kaplıdır. Bu yeşillik İlçeye canlılık ve güzellik sergilemektedir. Kırşehir ilinin kuzeyinde yer alan Çiçekdağı ilçesi kuzey ve doğusunda Yozgat-Yerköy , batıda Akçakent ilçesi ,güneyden Boztepe ilçesi ve merkez ilçe ile çevrilidir. İle uzaklığı 65. kilometredir. Kırşehir'e en uzak ilçedir. İl’in kuzeyinde yer almaktadır. Çiçekdağı Yozgat ve Kırıkkale İlleri ile sınır teşkil etmektedir.
Çiçekdağı'nin Türkiye Üzerindeki Yeri Ve Sınırları:
Çiçekdağı İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümünde Kırşehir iline bağlı bir ilçedir ve Kırşehir' in kuzeyinde bulunmaktadır. 950 km² yüzölçüme sahip ilçenin merkezi 25 km²' lik bir alana sahiptir. İlçe merkezinin rakımı (deniz seviyesinden yüksekliği) 936 m. dir.
Sınırları: Çiçekdağı ilçesinin doğusunda Yozgat İline bağlı Yerköy İlçesi, güneyinde Kırşehir' in merkez ilçesi ve Bozteper İlçesi, batısında Akçakent ve Keskin İlçesi, Kuzeyinde Kırıkkale İli bulunmaktadır. Çiçekdağı bağlı olduğu Kırşehir' e 67 km. mesafede bulunmaktadır. Kırşehir'le bağlantısı 1300 m. Yüksekliğindeki Çiçekdağı Geçidi ile sağlanır. Başkent Ankara' ya 187 km. mesafededir. Komşusu bulunduğu Yerköy ilçesi üzerinden 7 km.' lik bir yolla Ankara - Erzurum Karayoluna bağlanır. En yakın demiryolu istasyonu 5 km. mesafede bulunan Yerköy İstasyonudur.
Çiçekdağı'nın Fiziki Coğrafyası ve Yeryüzü Şekilleri:
Çiçekdağı tamamıyla bir plato alanı içerisinde yer almaktadır. Plato çevresine göre yüksekte kalmış ve akarsular tarafından parçalanmış yüksek düzlükleri ifade eden bir yeryüzü şeklidir. İlçemizin yer aldığı plato Yozgat ve çevresini kapsayan Bozok Platosunun devamı niteliğindedir. Çiçekdağı ilçesinin yer aldığı platodaki başlıca akarsular Delice Irmağı ve bunun bir kolu olan Cender Deresidir. Çiçekdağı ilçe merkezi platonun yüksekliğinin azaldığı nispeten daha düz bir alanda kurulmuştur. İlçemizin bulunduğu alanda plato dışında aşağıda belirtilen yeryüzü şekillerine de rastlanmak mümkündür:
Dağlar: İlçede bulunan başlıca dağ ilçesinin batısındaki platonun ortasında yükselen ve aynı zamanda ilçeye ismini veren Çiçekdağı' dır.Yükseltisi, 1.691 metredir. Çiçekdağı, Delice Irmağa akan derelerin açtığı derin vadilerle parçalanmıştır.
Tabanlı Vadiler: Tabanlı vadi akarsu yatağının her iki yakasında bulunan geniş düzlükleri ifade eder. İlçemizde Delice ve Cender Irmakları yatağında tabanlı vadiye rastlamak mümkündür.
Münferit (Tek) Tepeler: Çevresine göre yüksekte kalmış ancak nispi yüksekliği fazla olmayan kabartılara tepe veya münferit (tek) tepe denilir. İlçemizdeki bazı tepeler ve deniz seviyesine göre yükseklikleri şöyledir:
Attepesi : 1422 m.
Loru Tepesi : 1324 m.
Çamlık Tepe : 1320 m.
Çatalyüce Tepesi : 941 m
Zenibağ Tepesi : 1126 m
İklim Ve Bitki Örtüsü:
İklimi:
Çiçekdağı karasal iklimin hüküm sürdüğü bir ilçedir. Yazlar sıcak ve kurak geçerken, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. En yağışlı mevsim ise ilkbahardır. İlkbahar mevsiminde bütün İç Anadolu'da olduğu gibi Çiçekdağı'nda da halk arasında "Kırk İkindi Yağmurları" adı verilen konveksiyonel (yükselim) yağışları görülür. Bu yağışlar havaların ısınmaya başladığı nisan ayından haziran ayının başlarına kadar devam eder. Öğleye kadar ısınan ve yükselen hava dikey hareket sonucu soğur, yoğunlaşır , bulutlanma meydana gelir ve genellikle sağanak şeklinde yağmur yağar. İşte bu şekilde oluşan yağışlara konveksiyonel yağışlar denir.
İlçemizin sıcaklık ve yağış durumuyla ilgili bazı sayısal verileri aşağıya çıkarılmıştır:
Yıllık Ortalama Sıcaklık : 11.2 C
En Soğuk Ay (Ocak Ayı) Ortalaması : -2,5 C
En Sıcak Ay (Haziran Ayı) Ortalaması : 23 C
Yıllık Yağış Miktarı : 364 mm.
Yağışların Mevsimlere Dağılışı : İlkbahar : %34.3
Yaz : %12.5
Sonbahar : %22.3
Kış : %30.9
Çiçekdağı'nda fazla şiddetli rüzgarlara rastlanmaz. Güneyden samyeli, kuzeyden yıldız ve kuzeydoğudan poyraz adı verilen rüzgarlar esmektedir.
Bitki Örtüsü:
Çiçekdağı ilçesinde hakim bitki örtüsü bozkır (step) ' dır. Bozkır ilkbahar mevsiminde yağışlarla beraber yeşeren ve yaz kuraklığıyla sararan ot topluluklarına denir.
Ancak Çiçekdağı ilçe merkezinin güneyi ve batısına doğru gidildikçe bitki örtüsünde bir takım değişiklikler meydana gelmektedir. 1100 m yüksekliğe kadar bozkırlara çalı toplulukları eşlik eder. Bu yükseklikten sonra Çamlıktepe mevkiinde karaçam ormanlarına, güneybatıda ise meşe ormanlarına rastlanmaktadır. Çamlıktepe ve Attepesi mevkilerindeki ormanlık alanlar Çiçekdağı ve çevresi için bir mesire ve dinlenme yeridir. Kırşehir İlinin en önemli ormanlık alanları Çiçekdağı ve çevresinde bulunmaktadır.
Akarsular:
Çiçekdağı ilçesi akarsular bakımından fazla zengin değildir. İlçede yer alan başlıca ırmaklar Delice Irmağı ve Cender Deresidir. Delice Irmağının küçük bir kesimi ilçemiz topraklarında akmaktadır Ayrıca bu ırmak Çiçekdağı - Yerköy sınırını da oluşturmaktadır. Delice Irmağı Kızılırmağın bir koludur. Cender Deresi ise Delice Irmağın bir koludur.
Her iki ırmakta düzensiz bir rejime sahiptir. İlkbahar mevsiminde eriyen kar suları ve yağmurlar nedeniyle taşıdıkları su miktarı fazladır. Yaz mevsiminde ise kuraklık nedeniyle çok az su taşırlar.
Topraklar:
Çiçekdağı ilçesinde görülen başlıca toprak çeşitleri şunlardır:
Kahverengi Topraklar (İlçemizde en geniş yeri kaplayan toprak çeşididir.)
Alüvyal Topraklar
Kolüvyol Topraklar
Kırmızı Kahverengi Topraklar
Kahverengi Orman Toprakları
Nüfus:
Çiçekdağı merkez ilçesinin nüfusu 2000 yılı nüfus sayımına göre 6683' dür. Köyleri ve kasabalarıyla beraber nüfusu ise 21059' dur. Çiçekdağı ilçe merkezinin 1927 yılından günümüze kadar yapılan sayımlarındaki nüfusu aşağıya çıkarılmıştır.
Yıllara göre nufus dağılımı
1927 - 728 kişi
1935 - 838 kişi
Çiçekdağı'nın Fiziki Coğrafyası ve Yeryüzü Şekilleri:
Çiçekdağı tamamıyla bir plato alanı içerisinde yer almaktadır. Plato çevresine göre yüksekte kalmış ve akarsular tarafından parçalanmış yüksek düzlükleri ifade eden bir yeryüzü şeklidir. İlçemizin yer aldığı plato Yozgat ve çevresini kapsayan Bozok Platosunun devamı niteliğindedir. Çiçekdağı ilçesinin yer aldığı platodaki başlıca akarsular Delice Irmağı ve bunun bir kolu olan Cender Deresidir. Çiçekdağı ilçe merkezi platonun yüksekliğinin azaldığı nispeten daha düz bir alanda kurulmuştur. İlçemizin bulunduğu alanda plato dışında aşağıda belirtilen yeryüzü şekillerine de rastlanmak mümkündür:
Dağlar: İlçede bulunan başlıca dağ ilçesinin batısındaki platonun ortasında yükselen ve aynı zamanda ilçeye ismini veren Çiçekdağı' dır.Yükseltisi, 1.691 metredir. Çiçekdağı, Delice Irmağa akan derelerin açtığı derin vadilerle parçalanmıştır.
Tabanlı Vadiler: Tabanlı vadi akarsu yatağının her iki yakasında bulunan geniş düzlükleri ifade eder. İlçemizde Delice ve Cender Irmakları yatağında tabanlı vadiye rastlamak mümkündür.
Münferit (Tek) Tepeler: Çevresine göre yüksekte kalmış ancak nispi yüksekliği fazla olmayan kabartılara tepe veya münferit (tek) tepe denilir. İlçemizdeki bazı tepeler ve deniz seviyesine göre yükseklikleri şöyledir:
Attepesi : 1422 m.
Loru Tepesi : 1324 m.
Çamlık Tepe : 1320 m.
Çatalyüce Tepesi : 941 m
Zenibağ Tepesi : 1126 m
İklim Ve Bitki Örtüsü:
İklimi:
Çiçekdağı karasal iklimin hüküm sürdüğü bir ilçedir. Yazlar sıcak ve kurak geçerken, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. En yağışlı mevsim ise ilkbahardır. İlkbahar mevsiminde bütün İç Anadolu'da olduğu gibi Çiçekdağı'nda da halk arasında "Kırk İkindi Yağmurları" adı verilen konveksiyonel (yükselim) yağışları görülür. Bu yağışlar havaların ısınmaya başladığı nisan ayından haziran ayının başlarına kadar devam eder. Öğleye kadar ısınan ve yükselen hava dikey hareket sonucu soğur, yoğunlaşır , bulutlanma meydana gelir ve genellikle sağanak şeklinde yağmur yağar. İşte bu şekilde oluşan yağışlara konveksiyonel yağışlar denir.
İlçemizin sıcaklık ve yağış durumuyla ilgili bazı sayısal verileri aşağıya çıkarılmıştır:
Yıllık Ortalama Sıcaklık : 11.2 C
En Soğuk Ay (Ocak Ayı) Ortalaması : -2,5 C
En Sıcak Ay (Haziran Ayı) Ortalaması : 23 C
Yıllık Yağış Miktarı : 364 mm.
Yağışların Mevsimlere Dağılışı : İlkbahar : %34.3
Yaz : %12.5
Sonbahar : %22.3
Kış : %30.9
Çiçekdağı'nda fazla şiddetli rüzgarlara rastlanmaz. Güneyden samyeli, kuzeyden yıldız ve kuzeydoğudan poyraz adı verilen rüzgarlar esmektedir.
Bitki Örtüsü:
Çiçekdağı ilçesinde hakim bitki örtüsü bozkır (step) ' dır. Bozkır ilkbahar mevsiminde yağışlarla beraber yeşeren ve yaz kuraklığıyla sararan ot topluluklarına denir.
Ancak Çiçekdağı ilçe merkezinin güneyi ve batısına doğru gidildikçe bitki örtüsünde bir takım değişiklikler meydana gelmektedir. 1100 m yüksekliğe kadar bozkırlara çalı toplulukları eşlik eder. Bu yükseklikten sonra Çamlıktepe mevkiinde karaçam ormanlarına, güneybatıda ise meşe ormanlarına rastlanmaktadır. Çamlıktepe ve Attepesi mevkilerindeki ormanlık alanlar Çiçekdağı ve çevresi için bir mesire ve dinlenme yeridir. Kırşehir İlinin en önemli ormanlık alanları Çiçekdağı ve çevresinde bulunmaktadır.
Akarsular:
Çiçekdağı ilçesi akarsular bakımından fazla zengin değildir. İlçede yer alan başlıca ırmaklar Delice Irmağı ve Cender Deresidir. Delice Irmağının küçük bir kesimi ilçemiz topraklarında akmaktadır Ayrıca bu ırmak Çiçekdağı - Yerköy sınırını da oluşturmaktadır. Delice Irmağı Kızılırmağın bir koludur. Cender Deresi ise Delice Irmağın bir koludur.
Her iki ırmakta düzensiz bir rejime sahiptir. İlkbahar mevsiminde eriyen kar suları ve yağmurlar nedeniyle taşıdıkları su miktarı fazladır. Yaz mevsiminde ise kuraklık nedeniyle çok az su taşırlar.
Topraklar:
Çiçekdağı ilçesinde görülen başlıca toprak çeşitleri şunlardır:
Kahverengi Topraklar (İlçemizde en geniş yeri kaplayan toprak çeşididir.)
Alüvyal Topraklar
Kolüvyol Topraklar
Kırmızı Kahverengi Topraklar
Kahverengi Orman Toprakları
Nüfus:
Çiçekdağı merkez ilçesinin nüfusu 2000 yılı nüfus sayımına göre 6683' dür. Köyleri ve kasabalarıyla beraber nüfusu ise 21059' dur. Çiçekdağı ilçe merkezinin 1927 yılından günümüze kadar yapılan sayımlarındaki nüfusu aşağıya çıkarılmıştır.
Yıllara göre nufus dağılımı
 |
| Kırşehir Haritası |
1935 - 838 kişi
1940 - 619 kişi
1945 - 784 kişi
1950 - 973 kişi
1955 - 1555 kişi
1960 - 2150 kişi
1965 - 1176 kişi
1970 - 1631 kişi
1975 - 3203 kişi
1980 - 4851 kişi
1985 - 5680 kişi
1990 - 6470 kişi
2000 - 6683 kişi
Çiçekdağı ilçe merkezinin nüfusunun fazla artmamasının en önemli sebebi hemen yanında bulunan ve Yozgat'a bağlı olan Yerköy ilçesidir. Çünkü aynı ekonomik merkezde bulunan bu iki yerleşim merkezinden Yerköy daha yeni bir ilçe olmasına rağmen çevresinin ticari merkezi konumuna gelmiş ve hızla nüfuslanmıştır. Günümüzde Yerköy 32.000 nüfuslu bir ilçe merkezi iken Çiçekdağı 7.000 nüfusa bile ulaşamamıştır. Genel olarak Çiçekdağı iş imkanlarının azlığı nedeniyle dışarıya göç veren bir ilçedir.
Yerleşme:
Köyler:
Çiçekdağı köylerinde Orta Anadolu'nun bir çok yerinde olduğu gibi "toplu yerleşme" adı verilen yerleşme tipi görülür. Bu tip yerleşmelerde evler birbirine çok yakındır ve genellikle seçilen yerleşim yeri insanların kullandığı su kaynağının hemen yanı başında bulunur. Köy evleri genellikle toprak ya da kerpiçten yapılmıştır. Evler genellikle düz damlıdır. Ancak son yıllarda köylerde çatılı ve betonarme evlerin sayısı artmaktadır.
İlçe Merkezi:
Çiçekdağı ilçe merkezinin ilk kurulduğu yer Boyalık Mahallesidir. İlçe merkezinin ilk kuruluş yerinde ilçenin en eski yapısı olan Merkez Mustafa Bey Camii (1885) ve caminin hemen yanı başındaki çok eski bir çeşme olan Boyalık Çeşmesi dikkate çeker. Daha sonraki yıllarda belediye ve diğer resmi kuruluşlar ile okulların Kırşehir - Yozgat Karayolu kenarına taşınmasıyla ilçe merkezinin gelişimi bu yolun kenarına kaymıştır.
İlçe merkezinde dikkatı çeken bir husus ise şehrin iki parçalı bir görünüm arz etmesidir. İlçe merkezinde mahallelerin bir kısmı, resmi kuruluşların ve çarşının bulunduğu batı kesimde toplanmıştır. Şehrin ikinci kısmı ise Yerköy ilçe merkezine sınır olan doğu kesimde toplanmıştır. Çiçekdağı ilçe merkesizinin doğusu Yerköy ilçe merkeziyle içiçedir ve görünüm olarak Yerköy' ün devamı gibidir.
Tarım Ve Hayvancılık:
Tarım:
Çiçekdağı ilçesinin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.İlçemizde sulama imkanı fazla olmadığı için genellikle kuru tarım yapılmaktadır. Çiçekdağı' nda karasal iklim hüküm sürdüğü için ekili - dikili alanların büyük kısmında tahıllar (buğday, arpa ve çavdar) yetiştirilmektedir. İlçede sulu tarım imkanı fazla olmadığı için tarlalar bir yıl ekilirken diğer yıl dinlenmesi amacıyla ekilmez ve nadasa bırakılır. Nadas uygulaması nedeniyle hem üretim düşmekte hem de toprak boş bırakıldığı yıl erozyona maruz kalmaktadır. Ayrıca kimi zaman tarladaki sapların yakılması nedeniyle de topraklar verimsizleşmektedir. Bir başka sorun ise bilinçsiz gübre ve ilaç kullanımıdır. Sulama imkanı bulunan yerlerde şekerpancarı ve ayçiçeği ekilmektedir.
İlçemizde yetiştirilen önemli tarımsal ürünler ile 2003 yılı üretim miktarları şöyledir:
Ürün Üretim Miktarı (TON)
Buğday 9.729
Arpa 5.520
Çavdar 276
Şekerpancarı 30.800
Ayçiçeği 1.440
Mercimek 24
Nohut 36
Fasulye 3
Domates 180
K. Soğan 66
Mısır 7
Yonca 11
Korunga 4
Fiğ 4
Yukarıda belirtilen ürünler dışında kayısı, elma, kavun, karpuz ve ceviz gibi meyvelerde yetiştirilmektedir. Çiçekdağı'nda tarım kredi kooperatfi ile Karadeniz Birliğe bağlı yağlı tohumlar satış kooperatifi çiftçiye destek veren kuruluşlardır. İlçemizde yetiştirilen tarımsal ürünler genellikle Yerköy' de pazarlanmaktadır. Çünkü TMO ve hububat borsası Yerköy' de bulunmaktadır. Ayrıca Yerköy' de haftada bir kez kurulan halk pazarı ilçemizde yetiştirilen sebze ve meyvelerin pazarlanma yeridir.
Hayvancılık:
Çiçekdağı ilçesinde doğal şartlara bağlı olarak daha çok küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Çünkü ilçemizde doğal bitki örtüsü bozkır olduğu için koyun - keçi gibi küçükbaş hayvanlar meralarda ve doğal otlaklarda beslenebilmektedir. İlçemizde büyükbaş hayvan sayısı daha azdır. Bunun nedeni ise ilçemizde büyükbaş hayvanların yeterince beslenmesine imkan tanıyacak (özellikle yaz mevsiminde) gür otlakların bulunmamasıdır. İlçemizde kümes hayvancılığı yapan işletmeler veya çiftlikler bulunmamaktadır. Aileler günlük ihtiyacını karşılamak üzere kümes hayvanları yetiştirmektedir.
2003 yılı verilerine göre ilçemizdeki toplam küçükbaş ve büyükbaş hayvan sayıları aşağıya çıkarılmıştır:
Koyun 19.992
Kıl Keçisi 1.440
Sığır 8.000
Sanayi:
İlçede sanayi tesisleri fazla değildir. İlçemizde bir tekstil fabrikası ve iki adet un fabrikası mevcuttur. Ayrıca 95 dükkanlık küçük sanayi sitesinin yapımı devam etmektedir.
Ticaret:
İlçemizde ticari faaliyetler fazla canlı değildir. İlçe merkezinde küçük bir çarşı bulunmaktadır. Bu çarşıda halkın günlük ihtiyaçlarının karşılandığı bakkallar, kasap, fırın, lokantalar vb. bulunmaktadır. Ayrıca haftada bir gün halk pazarı kurulmaktadır.
Çiçekdağı'nda ticaretin fazla gelişmemesinin en önemli sebebi ise ilçe merkezine 5 km. mesafede bulunan komşu ilçe Yerköy'dür. Aynı ekonomik ve ticari merkezde bulunan bu iki ilçeden Yerköy, Çiçekdağı'ndan daha yeni bir ilçe olmasına rağmen hızla gelişmiştir, bunun en önemli nedeni ise Yerköy' de tren istasyonunun bulunmasıdır. Ayrıca Yerköy çok işlek bir karayolu olan Ankara - Erzurum karayolunun kenarında kurulmuştur.Yerköy ilçesi kuruluşundan itibaren hızla çevresinin ticari merkezi konumuna gelirken bir yandan da Çiçekdağı'nın gelişmesini engellemiştir. Yani çevresinin ticari potansiyelini Yerköy değerlendirmiş dolasıyla Çiçekdağı bu potansiyelden yararlanamamıştır. Yerköy'de bulunan Toprak Mahsulleri Ofisi, Hububat Borsası, bankalar,hayvan pazarı, haftada bir gün kurulan halk pazarı, küçük sanayi sitesi,marketler,sarraflar,sebze hali, çeşitli mağazalar vb. günümüzde Yerköy' de ticareti canlı tutarken Çiçekdağı'nda ise ticaretin zayıf kalmasına sebep olmuştur. Zaten Çiçekdağı ve köyleri de birçok ihtiyacını Yerköy'den karşılamakta ve ticari ilişktilerini Yerköy' le sürdürmektedir.
Yer Altı Kaynakları:
İlçede bulunan en önemli yer altı kaynağı florittir. Yeşil renkli bir maden olan florit metalurji sanayiinde metalleri eritmekte kullanılan yardımcı bir madendir,bu maden süs eşyası yapımında da kullanılmaktadır. Ayrıca ilçemizde linyit kömürü yatakları da bulunmaktadır ancak kömür ocakları günümüzde işletilmemektedir.
Ulaşım:
Çiçekdağı bağlı bulunduğu Kırşehir' e Kırşehir - Yozgat Karayolu ile bağlanmaktadır. Bu karayolu fazla işlek değildir. İlçemizin başkent Ankara ile bağlantısını ise Ankara - Erzurum Karayolu sağlamaktadır. Bu karayoluna Yerköy üzerinden bağlanılmaktadır. İlçemize en yakın demiryolu istasyonu ise 5 km. mesafede bulunan Yerköy İstasyonu' dur.
Çiçekdağı İlçesinin Tarihi Gelişimi
Osmanlı Devleti Dönemi
1845-1923 yılları arasındaki dönemdir.Çiçekdağı'nın kuruluş yılının 1845 olarak tespit edilmesinin nedeni ismine yazılı belgelerde bu tarihinden itibaren sonra rastlanılmaktadır.Çiçekdağı'nın daha önceki dönemlerde varlığını ispatlayacak yazılı yada yazısız bir belgenin olmaması kuruluşunun 1845 olduğunu göstermektedir.
Çiçekdağı kuruluş yıllarında Boyalık köyü adıyla anılıyordu.Boyalık köyü ilk zamanlar Yozgat'ın Kızılcakaya ve sonraları Sungurlu'nun Salmanlı nahiyelerine bağlanmıştır.İsmine Boyalık denmesinin nedeni ise halkının kök boyaları üretmesi ve bunlarla halı iplikleri boyamasındandır.Çiçekdağı'nın aynı adla anılan mahallesinde camiinin kenarına kurulmuştur.Çünkü bugün şehrin çekirdeğini oluşturan caminin yanında bulunan su kaynağının kuruluşundan beri aktığı bilinmektedir.Bir yerleşmenin kuruluş yerini belirleyen en önemli faktörlerini başında su olduğuna göre şehir ilk kuruluş yerini suya göre belirlemiştir. Sözü edilen su kaynağı ise 1936 yılında çeşme haline getirilmiş ve Boyalık çeşmesi olarak tarihteki yerini almıştır.Kuruluşundan on yıl sonra1855 'te zamanın padişahının ismiyle nahiye olmuştur.Mecidiye 1861 yılında ise kaza haline getirilmiştir.1900' lü yılların başlangıcında Mecidiye bin kişidir.Nüfus cami etrafında toplanmış,150-200 hanesi bulunan küçük bir kasaba olmuştur.Şehirde küçük bir çarşı ,Belediye binası ve bir tanede sübyan mektebi bulunuyordu. 1910 yılında ilçe merkezi ilçeye bağlı Kırdök köyüne alınmış 1912 yılına kadar 1,5 yıl bu köyde kalmıştır.O tarihte Mecidiye tekrar kaza merkezi olmuşsa da ilçeye uğrayan Enver Paşanın kaza merkezini beğenmemesinden dolayı onun emri ile birinci dünya savaşının birinci yılı içinde merkez Mucur'a kaldırılmıştır.Daha sonraları Mecidiyelerin devamlı başvurusu sonucu tekrar aynı isimle kaza haline getirilmiştir.Osmanlı Zamanında Mecidiye kuruluş yerinde dışarıya taşınmış ve az gelişmiş bir kaza durumundaydı.
Cumhuriyet Sonrası Dönem
1924 yılında Mecidiye Yozgat' tan alınıp Kırşehir'e bağlanmıştır. 1930 yılında ise ismi çevresindeki dağın ismi verilerek ÇİÇEKDAĞI olarak değiştirilmiştir.
1954 yılında Kırşehir'in ilçe olması sonucu bir ara Yozgat iline tekrar bağlanan Çiçekdağı, 1957 yılında Kırşehir'in tekrar il olmasıyla, bu ile bağlanmıştır.
1920 yılında Yozgat ve dolaylarında çıkan ayaklanmaların bastırılmasında Çiçekdağı(Mecidiye) ilçesinin ileri gelenleri ve halkının çabaları kayda değer olaylardır.Mustafa Kemal'in Belediye Reisi Necip ve Müftü Hayrullah Efendiye göndermiş olduğu telgraf bunun en açık delilidir.
1960 İle Günümüz Arasındaki Dönem
Çiçekdağı'nın asıl gelişmesinin sağladığı dönemdir.1960 da ilçe merkezi Kırşehir -Yozgat karayolunun kenarına taşınmıştır ve bu tarihden itibaren gelişmeye başlamıştır. Bu dönemde şehrin gelişmesini sağlayan iki önemli sebep vardır. Birincisi komşusu Yerköy'den gelen insanların Çiçekdağı'nın doğusundaki Yerköy'e yakın kesimlerdeki elverişli alanlara yerleşmesdir.Diğeri şehirde kurulan eğitim, sağlık, idari ve tesislerin köylerle ilişkisinin artırması ile bir miktar nüfus çekmesidir.Bu hususta 1964' te kurulan yatılı lisenin önemli bir etkisi olmuştur.Çiçekdağı'nın bu dönemdeki gelişmesi ekonomik faaliyetlere değil de nüfus artışına bağlı olarak gerçekleşmiştir. Nüfusun artmasıyla birlikte ilçede bir çok okul açılmıştır.(Endüstri Meslek Lisesi 1974,Kız Meslek Lisesi 1996 de Osman Şevki ilköğretim okulu 1987,Turgut Yılmaz ilköğretim okulu 1977,F.Çakmak ilköğretim okulu 1976)
Kurtuluş Savaşı Yıllarında Çiçekdağı İlçesindeki Milli FaaliyetlerÇiçekdağı ilçesinde de bir milli örgütlenmenin olduğu ve Çiçekdağı halkının "Vatanımızda bir fert kalıncıya kadar ve memleket harabe zar halini alıncaya kadar devamla ve saadet-i millimiz uğruna çalışmaya azmettik" şeklinde bir ifadenin, irade-i Milliye gazetesinde yer almış olmasından anlaşılmaktadır. Çiçekdağı Müftüsü Hayrullah Alp Efendi de milli mücadele yanlısı olduğundan Yozgat ve dolaylarından başlayarak, Mecidiye (Çiçekdağı) sınırına kadar yayılan Çapanoğlu isyanına karşı yörenin huzur ve güvenliğini sağlama yolunda gösterdiği üstün gayret nedeniyle, Mustafa Kemal Paşa tarafından gönderilen bir telgrafla tebrik edilmek suretiyle onurlandırılmıştır. Bu arada TBMM Hayrullah Bey'den, asker toplayarak beldenin güvenliğini de sağlamasını istemiş ve Mecidiye'yi kendisine emanet etmiştir. Ayaklanma bölgesi Yozgat'a sınır olan Mecidiye ilçesinin Belediye Başkanı Necip Bey, 14 Haziran 1920'de isyancıların Çiçekdağı'na yürümeleri üzerine, ilçede bulunan otuz üç jandarma ile asileri durdurmanın mümkün olmadığını, bir subay ve bir erin dışındaki jandarmaların kaçtığını, bölgeye Nevşehir jandarmasının yardıma gelmesini veya halktan milli kuvvetler kurulmasının gerektiğini belirten bir telgrafı Genel Kurmay Başkanlığı'na çekmiştir.
Çiçekdağı Belediye Başkanı Necip Bey'in bu telgrafına karşı, TBMM Reisi Mustafa Kemal Paşa, Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi ismet Paşa imzası ile gönderilen 16/17.06.1336 (1920) tarihli telgrafta: "Mecidiye Belediye Reisi Necip ve Müftü Hayrullah Efendilere:
"Salâ bet ve metanetinize ve memleketi muhafazada gösterdiğiniz sebat ve gayrete teşekkür ederiz. Araca şayan-ı itimat kimselerden miktar-ı kafi jandarma kayd ediniz ve mesarifini mal sandığından veya bir mahalden istikraz ederek tesviye ediniz. Devletin borcudur. Hemen tesviye olunacaktır.
Kaymakamlığı vekaleten biriniz deruhte eyleyiniz. Yıldığınız ustanın ne kadar kat' i bir surette te'dib olunduğunu bir iki günde görülecek ve zât-i âlileri Mecidiye büyükleri gibi kemal-ı metanet ile hareket edenlerin kadr ve şerefi anlaşılacaktır. Telgraf teli ile irtibatı muhafaza ederek her altı saatte bir vilayete ahvalden ma'lumat veriniz" emri verilmiştir. Telgraf metninden anlaşılacağı üzere, Çiçekdağı Müftüsü Hayrullah Bey'den kaymakam vekilliği görevini de yapması istenmekle, Milli Mücadele'ye Çiçekdağı beldesi adına yetkili olarak destek olması sağlanmış oluyordu. Yozgat ve yöresinde başlayan Çapanoğlu isyanının büyüklüğü ve gerekli önlem alınmadığı takdirde Çankırı ve Çorum'a kadar da yayılabileceği hususunda 16 Haziran 1920'de Genel Kurmay Başkanı Albay İsmet (İnönü) bu ayaklanmaları bastırmak için o sırada Çerkeş'te bulunan Albay Refet (Bele) Bey'e yazdığı telgrafta: "Yozgat düştükten sonra Çorum ve Çankırı'nın da tehlikeye düşmesi muhtemeldir. Bunlar da düşerse kargaşalık çok genişlemiş olur. Çerkeş'te toplanan kuvvetle Çankırı'ya hareket gereklidir. Ne vakit hareket edeceğinizi bildiriniz. Ethem kuvvetleri 18 Haziran akşamı Ankara'da toplanabileceklerdir" diyerek isyanın boyutları hakkında aydınlatıcı bilgiler vermektedir. Yozgat'taki isyan konusunda ise Kırşehir Milletvekili Rıza Bey ve Trabzon Milletvekili Hüsrev (Gerede) Bey 17 Haziran 1920 tarihinde TB.M.M.'ne gönderdikleri ortak telgrafta: "Yozgat ayaklanması Ankara Valisi Yahya Galip Bey'in idaresizliği, belki de düzenlediği fesat yüzünden çıkmıştır" diyerek, bu konudaki görüş ve düşüncelerini dile getirmişlerdir. Yozgat'taki Çapanoğlu isyanının bastırılması hakkında Genel Kurmay Başkanı İsmet (İnönü) Bey'in Çerkez Ethem Bey'e yazmış olduğu telgrafta: "Akdağ Madeni, Yozgat, Alaca isyancıların; Yenihan, Tokat, Mecitözü, Çorum, Sungurlu, Keskin ve Mecidiye bizim elimizdedir" demektedir. Böylece Çapanoğlu Celal Bey'in başında bulunduğu isyancıların, Kırşehir'de taraftar bulamadığı ve Çiçekdağı sınırlarında durdurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Bu sırada isyan i bastırmak için bölgeye gelen Kılıç Ali Bey'e, Çapanoğlu Celal Bey tarafından gönderilen mektupta; "Halife ordusunun maksadı Mustafa Kemal ile yedi arkadaşını yakalamaktır. Kırşehir Mebusu M. Rıza Bey ile temas ve muhabere halindeyiz. Kırşehir üzerinden Ankara'ya yürüyeceğiz" şeklinde bir ifade kullanmışsa da, bu ifadenin doğruluk derecesi şüphelidir. Çünkü, Kırşehir Mebusu Rıza Bey, TBMM tarafından Trabzon Milletvekili Hüsrev (Gerede) Bey ile birlikte, bu isyanın genel durumu hakkında tespitlerde bulunmak üzere bölgeye gönderildiği gibi, TBMM Başkanlığı'na çekmiş oldukları telgrafta, isyanın büyümesinin sorumlusu olarak Ankara Valisi Yahya Galip Bey'i göstermişlerdir.
Görüldüğü gibi Çiçekdağı halkı ,müftüsü (kaymakam vekili) ve belediye başkanı ile isyana, isyancılara karşı koymuş, TBMM'nin yanında yer almış ve Kırşehir üzerinden Ankara'ya yürümek isteyen Çapanoğlu'nun planlarını bozarak başarısız kılmıştır, böylece milli mücadelenin kazanılmasında önemli bir rol oynamıştır.
1945 - 784 kişi
1950 - 973 kişi
1955 - 1555 kişi
1960 - 2150 kişi
1965 - 1176 kişi
1970 - 1631 kişi
1975 - 3203 kişi
1980 - 4851 kişi
1985 - 5680 kişi
1990 - 6470 kişi
2000 - 6683 kişi
Çiçekdağı ilçe merkezinin nüfusunun fazla artmamasının en önemli sebebi hemen yanında bulunan ve Yozgat'a bağlı olan Yerköy ilçesidir. Çünkü aynı ekonomik merkezde bulunan bu iki yerleşim merkezinden Yerköy daha yeni bir ilçe olmasına rağmen çevresinin ticari merkezi konumuna gelmiş ve hızla nüfuslanmıştır. Günümüzde Yerköy 32.000 nüfuslu bir ilçe merkezi iken Çiçekdağı 7.000 nüfusa bile ulaşamamıştır. Genel olarak Çiçekdağı iş imkanlarının azlığı nedeniyle dışarıya göç veren bir ilçedir.
Yerleşme:
Köyler:
Çiçekdağı köylerinde Orta Anadolu'nun bir çok yerinde olduğu gibi "toplu yerleşme" adı verilen yerleşme tipi görülür. Bu tip yerleşmelerde evler birbirine çok yakındır ve genellikle seçilen yerleşim yeri insanların kullandığı su kaynağının hemen yanı başında bulunur. Köy evleri genellikle toprak ya da kerpiçten yapılmıştır. Evler genellikle düz damlıdır. Ancak son yıllarda köylerde çatılı ve betonarme evlerin sayısı artmaktadır.
İlçe Merkezi:
Çiçekdağı ilçe merkezinin ilk kurulduğu yer Boyalık Mahallesidir. İlçe merkezinin ilk kuruluş yerinde ilçenin en eski yapısı olan Merkez Mustafa Bey Camii (1885) ve caminin hemen yanı başındaki çok eski bir çeşme olan Boyalık Çeşmesi dikkate çeker. Daha sonraki yıllarda belediye ve diğer resmi kuruluşlar ile okulların Kırşehir - Yozgat Karayolu kenarına taşınmasıyla ilçe merkezinin gelişimi bu yolun kenarına kaymıştır.
İlçe merkezinde dikkatı çeken bir husus ise şehrin iki parçalı bir görünüm arz etmesidir. İlçe merkezinde mahallelerin bir kısmı, resmi kuruluşların ve çarşının bulunduğu batı kesimde toplanmıştır. Şehrin ikinci kısmı ise Yerköy ilçe merkezine sınır olan doğu kesimde toplanmıştır. Çiçekdağı ilçe merkesizinin doğusu Yerköy ilçe merkeziyle içiçedir ve görünüm olarak Yerköy' ün devamı gibidir.
Tarım Ve Hayvancılık:
Tarım:
Çiçekdağı ilçesinin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.İlçemizde sulama imkanı fazla olmadığı için genellikle kuru tarım yapılmaktadır. Çiçekdağı' nda karasal iklim hüküm sürdüğü için ekili - dikili alanların büyük kısmında tahıllar (buğday, arpa ve çavdar) yetiştirilmektedir. İlçede sulu tarım imkanı fazla olmadığı için tarlalar bir yıl ekilirken diğer yıl dinlenmesi amacıyla ekilmez ve nadasa bırakılır. Nadas uygulaması nedeniyle hem üretim düşmekte hem de toprak boş bırakıldığı yıl erozyona maruz kalmaktadır. Ayrıca kimi zaman tarladaki sapların yakılması nedeniyle de topraklar verimsizleşmektedir. Bir başka sorun ise bilinçsiz gübre ve ilaç kullanımıdır. Sulama imkanı bulunan yerlerde şekerpancarı ve ayçiçeği ekilmektedir.
İlçemizde yetiştirilen önemli tarımsal ürünler ile 2003 yılı üretim miktarları şöyledir:
Ürün Üretim Miktarı (TON)
Buğday 9.729
Arpa 5.520
Çavdar 276
Şekerpancarı 30.800
Ayçiçeği 1.440
Mercimek 24
Nohut 36
Fasulye 3
Domates 180
K. Soğan 66
Mısır 7
Yonca 11
Korunga 4
Fiğ 4
Yukarıda belirtilen ürünler dışında kayısı, elma, kavun, karpuz ve ceviz gibi meyvelerde yetiştirilmektedir. Çiçekdağı'nda tarım kredi kooperatfi ile Karadeniz Birliğe bağlı yağlı tohumlar satış kooperatifi çiftçiye destek veren kuruluşlardır. İlçemizde yetiştirilen tarımsal ürünler genellikle Yerköy' de pazarlanmaktadır. Çünkü TMO ve hububat borsası Yerköy' de bulunmaktadır. Ayrıca Yerköy' de haftada bir kez kurulan halk pazarı ilçemizde yetiştirilen sebze ve meyvelerin pazarlanma yeridir.
Hayvancılık:
Çiçekdağı ilçesinde doğal şartlara bağlı olarak daha çok küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Çünkü ilçemizde doğal bitki örtüsü bozkır olduğu için koyun - keçi gibi küçükbaş hayvanlar meralarda ve doğal otlaklarda beslenebilmektedir. İlçemizde büyükbaş hayvan sayısı daha azdır. Bunun nedeni ise ilçemizde büyükbaş hayvanların yeterince beslenmesine imkan tanıyacak (özellikle yaz mevsiminde) gür otlakların bulunmamasıdır. İlçemizde kümes hayvancılığı yapan işletmeler veya çiftlikler bulunmamaktadır. Aileler günlük ihtiyacını karşılamak üzere kümes hayvanları yetiştirmektedir.
2003 yılı verilerine göre ilçemizdeki toplam küçükbaş ve büyükbaş hayvan sayıları aşağıya çıkarılmıştır:
Koyun 19.992
Kıl Keçisi 1.440
Sığır 8.000
Sanayi:
İlçede sanayi tesisleri fazla değildir. İlçemizde bir tekstil fabrikası ve iki adet un fabrikası mevcuttur. Ayrıca 95 dükkanlık küçük sanayi sitesinin yapımı devam etmektedir.
Ticaret:
İlçemizde ticari faaliyetler fazla canlı değildir. İlçe merkezinde küçük bir çarşı bulunmaktadır. Bu çarşıda halkın günlük ihtiyaçlarının karşılandığı bakkallar, kasap, fırın, lokantalar vb. bulunmaktadır. Ayrıca haftada bir gün halk pazarı kurulmaktadır.
Çiçekdağı'nda ticaretin fazla gelişmemesinin en önemli sebebi ise ilçe merkezine 5 km. mesafede bulunan komşu ilçe Yerköy'dür. Aynı ekonomik ve ticari merkezde bulunan bu iki ilçeden Yerköy, Çiçekdağı'ndan daha yeni bir ilçe olmasına rağmen hızla gelişmiştir, bunun en önemli nedeni ise Yerköy' de tren istasyonunun bulunmasıdır. Ayrıca Yerköy çok işlek bir karayolu olan Ankara - Erzurum karayolunun kenarında kurulmuştur.Yerköy ilçesi kuruluşundan itibaren hızla çevresinin ticari merkezi konumuna gelirken bir yandan da Çiçekdağı'nın gelişmesini engellemiştir. Yani çevresinin ticari potansiyelini Yerköy değerlendirmiş dolasıyla Çiçekdağı bu potansiyelden yararlanamamıştır. Yerköy'de bulunan Toprak Mahsulleri Ofisi, Hububat Borsası, bankalar,hayvan pazarı, haftada bir gün kurulan halk pazarı, küçük sanayi sitesi,marketler,sarraflar,sebze hali, çeşitli mağazalar vb. günümüzde Yerköy' de ticareti canlı tutarken Çiçekdağı'nda ise ticaretin zayıf kalmasına sebep olmuştur. Zaten Çiçekdağı ve köyleri de birçok ihtiyacını Yerköy'den karşılamakta ve ticari ilişktilerini Yerköy' le sürdürmektedir.
Yer Altı Kaynakları:
İlçede bulunan en önemli yer altı kaynağı florittir. Yeşil renkli bir maden olan florit metalurji sanayiinde metalleri eritmekte kullanılan yardımcı bir madendir,bu maden süs eşyası yapımında da kullanılmaktadır. Ayrıca ilçemizde linyit kömürü yatakları da bulunmaktadır ancak kömür ocakları günümüzde işletilmemektedir.
Ulaşım:
Çiçekdağı bağlı bulunduğu Kırşehir' e Kırşehir - Yozgat Karayolu ile bağlanmaktadır. Bu karayolu fazla işlek değildir. İlçemizin başkent Ankara ile bağlantısını ise Ankara - Erzurum Karayolu sağlamaktadır. Bu karayoluna Yerköy üzerinden bağlanılmaktadır. İlçemize en yakın demiryolu istasyonu ise 5 km. mesafede bulunan Yerköy İstasyonu' dur.
Çiçekdağı İlçesinin Tarihi Gelişimi
Osmanlı Devleti Dönemi
1845-1923 yılları arasındaki dönemdir.Çiçekdağı'nın kuruluş yılının 1845 olarak tespit edilmesinin nedeni ismine yazılı belgelerde bu tarihinden itibaren sonra rastlanılmaktadır.Çiçekdağı'nın daha önceki dönemlerde varlığını ispatlayacak yazılı yada yazısız bir belgenin olmaması kuruluşunun 1845 olduğunu göstermektedir.
Çiçekdağı kuruluş yıllarında Boyalık köyü adıyla anılıyordu.Boyalık köyü ilk zamanlar Yozgat'ın Kızılcakaya ve sonraları Sungurlu'nun Salmanlı nahiyelerine bağlanmıştır.İsmine Boyalık denmesinin nedeni ise halkının kök boyaları üretmesi ve bunlarla halı iplikleri boyamasındandır.Çiçekdağı'nın aynı adla anılan mahallesinde camiinin kenarına kurulmuştur.Çünkü bugün şehrin çekirdeğini oluşturan caminin yanında bulunan su kaynağının kuruluşundan beri aktığı bilinmektedir.Bir yerleşmenin kuruluş yerini belirleyen en önemli faktörlerini başında su olduğuna göre şehir ilk kuruluş yerini suya göre belirlemiştir. Sözü edilen su kaynağı ise 1936 yılında çeşme haline getirilmiş ve Boyalık çeşmesi olarak tarihteki yerini almıştır.Kuruluşundan on yıl sonra1855 'te zamanın padişahının ismiyle nahiye olmuştur.Mecidiye 1861 yılında ise kaza haline getirilmiştir.1900' lü yılların başlangıcında Mecidiye bin kişidir.Nüfus cami etrafında toplanmış,150-200 hanesi bulunan küçük bir kasaba olmuştur.Şehirde küçük bir çarşı ,Belediye binası ve bir tanede sübyan mektebi bulunuyordu. 1910 yılında ilçe merkezi ilçeye bağlı Kırdök köyüne alınmış 1912 yılına kadar 1,5 yıl bu köyde kalmıştır.O tarihte Mecidiye tekrar kaza merkezi olmuşsa da ilçeye uğrayan Enver Paşanın kaza merkezini beğenmemesinden dolayı onun emri ile birinci dünya savaşının birinci yılı içinde merkez Mucur'a kaldırılmıştır.Daha sonraları Mecidiyelerin devamlı başvurusu sonucu tekrar aynı isimle kaza haline getirilmiştir.Osmanlı Zamanında Mecidiye kuruluş yerinde dışarıya taşınmış ve az gelişmiş bir kaza durumundaydı.
Cumhuriyet Sonrası Dönem
1924 yılında Mecidiye Yozgat' tan alınıp Kırşehir'e bağlanmıştır. 1930 yılında ise ismi çevresindeki dağın ismi verilerek ÇİÇEKDAĞI olarak değiştirilmiştir.
1954 yılında Kırşehir'in ilçe olması sonucu bir ara Yozgat iline tekrar bağlanan Çiçekdağı, 1957 yılında Kırşehir'in tekrar il olmasıyla, bu ile bağlanmıştır.
1920 yılında Yozgat ve dolaylarında çıkan ayaklanmaların bastırılmasında Çiçekdağı(Mecidiye) ilçesinin ileri gelenleri ve halkının çabaları kayda değer olaylardır.Mustafa Kemal'in Belediye Reisi Necip ve Müftü Hayrullah Efendiye göndermiş olduğu telgraf bunun en açık delilidir.
1960 İle Günümüz Arasındaki Dönem
Çiçekdağı'nın asıl gelişmesinin sağladığı dönemdir.1960 da ilçe merkezi Kırşehir -Yozgat karayolunun kenarına taşınmıştır ve bu tarihden itibaren gelişmeye başlamıştır. Bu dönemde şehrin gelişmesini sağlayan iki önemli sebep vardır. Birincisi komşusu Yerköy'den gelen insanların Çiçekdağı'nın doğusundaki Yerköy'e yakın kesimlerdeki elverişli alanlara yerleşmesdir.Diğeri şehirde kurulan eğitim, sağlık, idari ve tesislerin köylerle ilişkisinin artırması ile bir miktar nüfus çekmesidir.Bu hususta 1964' te kurulan yatılı lisenin önemli bir etkisi olmuştur.Çiçekdağı'nın bu dönemdeki gelişmesi ekonomik faaliyetlere değil de nüfus artışına bağlı olarak gerçekleşmiştir. Nüfusun artmasıyla birlikte ilçede bir çok okul açılmıştır.(Endüstri Meslek Lisesi 1974,Kız Meslek Lisesi 1996 de Osman Şevki ilköğretim okulu 1987,Turgut Yılmaz ilköğretim okulu 1977,F.Çakmak ilköğretim okulu 1976)
Kurtuluş Savaşı Yıllarında Çiçekdağı İlçesindeki Milli FaaliyetlerÇiçekdağı ilçesinde de bir milli örgütlenmenin olduğu ve Çiçekdağı halkının "Vatanımızda bir fert kalıncıya kadar ve memleket harabe zar halini alıncaya kadar devamla ve saadet-i millimiz uğruna çalışmaya azmettik" şeklinde bir ifadenin, irade-i Milliye gazetesinde yer almış olmasından anlaşılmaktadır. Çiçekdağı Müftüsü Hayrullah Alp Efendi de milli mücadele yanlısı olduğundan Yozgat ve dolaylarından başlayarak, Mecidiye (Çiçekdağı) sınırına kadar yayılan Çapanoğlu isyanına karşı yörenin huzur ve güvenliğini sağlama yolunda gösterdiği üstün gayret nedeniyle, Mustafa Kemal Paşa tarafından gönderilen bir telgrafla tebrik edilmek suretiyle onurlandırılmıştır. Bu arada TBMM Hayrullah Bey'den, asker toplayarak beldenin güvenliğini de sağlamasını istemiş ve Mecidiye'yi kendisine emanet etmiştir. Ayaklanma bölgesi Yozgat'a sınır olan Mecidiye ilçesinin Belediye Başkanı Necip Bey, 14 Haziran 1920'de isyancıların Çiçekdağı'na yürümeleri üzerine, ilçede bulunan otuz üç jandarma ile asileri durdurmanın mümkün olmadığını, bir subay ve bir erin dışındaki jandarmaların kaçtığını, bölgeye Nevşehir jandarmasının yardıma gelmesini veya halktan milli kuvvetler kurulmasının gerektiğini belirten bir telgrafı Genel Kurmay Başkanlığı'na çekmiştir.
Çiçekdağı Belediye Başkanı Necip Bey'in bu telgrafına karşı, TBMM Reisi Mustafa Kemal Paşa, Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi ismet Paşa imzası ile gönderilen 16/17.06.1336 (1920) tarihli telgrafta: "Mecidiye Belediye Reisi Necip ve Müftü Hayrullah Efendilere:
"Salâ bet ve metanetinize ve memleketi muhafazada gösterdiğiniz sebat ve gayrete teşekkür ederiz. Araca şayan-ı itimat kimselerden miktar-ı kafi jandarma kayd ediniz ve mesarifini mal sandığından veya bir mahalden istikraz ederek tesviye ediniz. Devletin borcudur. Hemen tesviye olunacaktır.
Kaymakamlığı vekaleten biriniz deruhte eyleyiniz. Yıldığınız ustanın ne kadar kat' i bir surette te'dib olunduğunu bir iki günde görülecek ve zât-i âlileri Mecidiye büyükleri gibi kemal-ı metanet ile hareket edenlerin kadr ve şerefi anlaşılacaktır. Telgraf teli ile irtibatı muhafaza ederek her altı saatte bir vilayete ahvalden ma'lumat veriniz" emri verilmiştir. Telgraf metninden anlaşılacağı üzere, Çiçekdağı Müftüsü Hayrullah Bey'den kaymakam vekilliği görevini de yapması istenmekle, Milli Mücadele'ye Çiçekdağı beldesi adına yetkili olarak destek olması sağlanmış oluyordu. Yozgat ve yöresinde başlayan Çapanoğlu isyanının büyüklüğü ve gerekli önlem alınmadığı takdirde Çankırı ve Çorum'a kadar da yayılabileceği hususunda 16 Haziran 1920'de Genel Kurmay Başkanı Albay İsmet (İnönü) bu ayaklanmaları bastırmak için o sırada Çerkeş'te bulunan Albay Refet (Bele) Bey'e yazdığı telgrafta: "Yozgat düştükten sonra Çorum ve Çankırı'nın da tehlikeye düşmesi muhtemeldir. Bunlar da düşerse kargaşalık çok genişlemiş olur. Çerkeş'te toplanan kuvvetle Çankırı'ya hareket gereklidir. Ne vakit hareket edeceğinizi bildiriniz. Ethem kuvvetleri 18 Haziran akşamı Ankara'da toplanabileceklerdir" diyerek isyanın boyutları hakkında aydınlatıcı bilgiler vermektedir. Yozgat'taki isyan konusunda ise Kırşehir Milletvekili Rıza Bey ve Trabzon Milletvekili Hüsrev (Gerede) Bey 17 Haziran 1920 tarihinde TB.M.M.'ne gönderdikleri ortak telgrafta: "Yozgat ayaklanması Ankara Valisi Yahya Galip Bey'in idaresizliği, belki de düzenlediği fesat yüzünden çıkmıştır" diyerek, bu konudaki görüş ve düşüncelerini dile getirmişlerdir. Yozgat'taki Çapanoğlu isyanının bastırılması hakkında Genel Kurmay Başkanı İsmet (İnönü) Bey'in Çerkez Ethem Bey'e yazmış olduğu telgrafta: "Akdağ Madeni, Yozgat, Alaca isyancıların; Yenihan, Tokat, Mecitözü, Çorum, Sungurlu, Keskin ve Mecidiye bizim elimizdedir" demektedir. Böylece Çapanoğlu Celal Bey'in başında bulunduğu isyancıların, Kırşehir'de taraftar bulamadığı ve Çiçekdağı sınırlarında durdurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Bu sırada isyan i bastırmak için bölgeye gelen Kılıç Ali Bey'e, Çapanoğlu Celal Bey tarafından gönderilen mektupta; "Halife ordusunun maksadı Mustafa Kemal ile yedi arkadaşını yakalamaktır. Kırşehir Mebusu M. Rıza Bey ile temas ve muhabere halindeyiz. Kırşehir üzerinden Ankara'ya yürüyeceğiz" şeklinde bir ifade kullanmışsa da, bu ifadenin doğruluk derecesi şüphelidir. Çünkü, Kırşehir Mebusu Rıza Bey, TBMM tarafından Trabzon Milletvekili Hüsrev (Gerede) Bey ile birlikte, bu isyanın genel durumu hakkında tespitlerde bulunmak üzere bölgeye gönderildiği gibi, TBMM Başkanlığı'na çekmiş oldukları telgrafta, isyanın büyümesinin sorumlusu olarak Ankara Valisi Yahya Galip Bey'i göstermişlerdir.
Görüldüğü gibi Çiçekdağı halkı ,müftüsü (kaymakam vekili) ve belediye başkanı ile isyana, isyancılara karşı koymuş, TBMM'nin yanında yer almış ve Kırşehir üzerinden Ankara'ya yürümek isteyen Çapanoğlu'nun planlarını bozarak başarısız kılmıştır, böylece milli mücadelenin kazanılmasında önemli bir rol oynamıştır.
0 yorum:
Yorum Gönder